Narodziny faszyzmu - uwarunkowania społeczne

Narodziny faszyzmu - uwarunkowania społeczne

  • czwartek, 24 październik 2013
Autorytarne preferencje zarzucano robotnikom odkąd tylko się pojawili jako siła zdolna działać na scenie politycznej. Na początku lat 30. XX wieku, lewicowi intelektualiści, przedstawiciele szkoły frankfurckiej przeprowadzili badania wśród niemieckich robotników odkrywając, że istnieje wśród nich znaczny odsetek jednostek identyfikujących się z autorytarną władzą oraz przyjmujących wobec niej stosunek ambiwalentny. Ujawniono też powszechność postaw antysemickich nawet na poziomie 50%. Wyniki mogłyby sugerować, że dojście do władzy Adolfa Hitlera miało swoje źródło w poparciu klasy robotniczej. 

Realnie jednak fasszyzm miał swoje korzenie w bardziej skomplikowanie układzie sił społecznych. „W niektórych przypadkach ruchu faszystowskie zapoczątkowali oficerowie i szlachta, za której przykładem poszło chłopstwo. W innych, jak choćby we Włoszech, faszystowskie oddziały składały się z bezrobotnych oraz drobnomieszczaństwa”  - pisał w pierwszej połowie lat 40. XX wieku węgierski badacz Karl Polanyi. Z kolei socjolog pochodzenia rumuńskiego Serge Moscovici dowodzi, że głównymi budowniczymi faszyzmu byli „intelektualiści, były laboratoria idei, uniwersytety, kościoły, licea, nie zaś przemysłowcy czy bankierzy, podobnie jak nie ludzie zdeklasowani, bezrobotni, chłopi ani masy ludowe”. Antysemityzm był rozpowszechniony w różnych warstwach społecznych i można nawet zaryzykować twierdzenie, że przed II wojną światową w niektórych z nich nawet bardziej niż wśród robotników. Niemniej jednak autorytarny, konserwatywny i antysemicki obraz polskiego robotnika często był podtrzymywany. Środowiska te są zapewne podatne na egalitarystyczno-konserwatywne ideologie, często utożsamiane w liberalnych mediach z populizmem.

Ludzie czytają....

Żywność dla zysku – rolnictwo pod presją ferm przemysłowych

30-09-2025 / Film

12 września w Warszawie odbyła się polska premiera filmu dokumentalnego „Food for profit”, autorstwa Pabla D'Ambrosi i Giulii Innocenzi. Był...

Powstrzymać Izrael. Społeczeństwo polskie wobec wojny na Bliskim Wschodzie

08-10-2025 / Walka klas

W ostatnich tygodniach obserwowaliśmy w krajach europejskich rosnący sprzeciw wobec agresji Izraela na Strefę Gazy. W wyniku działań zbrojnych i...

Rewolucyjne wrzenie. Coraz więcej wystąpień społecznych na świecie i…

04-11-2025 / Walka klas

Obecne wystąpienia społeczne zmieniają krajobraz polityczny wielu krajów. Stare rządy upadają. Znienawidzeni dyktatorzy i przedstawiciele elity uciekają za granice. Dochodzi...

Akwaria i terraria – śmiertelne pułapki dla zwierząt

17-11-2025 / Ekologia

Każdego roku wiele milionów ryb, gadów i płazów ginie w naszych akwariach lub terrariach, lub tracą życie wskutek odłowu, transportu...

Rozbrat


Rozbrat
ul. Pułaskiego 21a, 60-607 Poznań