Narodziny faszyzmu - uwarunkowania społeczne

Narodziny faszyzmu - uwarunkowania społeczne

  • czwartek, 24 październik 2013
Autorytarne preferencje zarzucano robotnikom odkąd tylko się pojawili jako siła zdolna działać na scenie politycznej. Na początku lat 30. XX wieku, lewicowi intelektualiści, przedstawiciele szkoły frankfurckiej przeprowadzili badania wśród niemieckich robotników odkrywając, że istnieje wśród nich znaczny odsetek jednostek identyfikujących się z autorytarną władzą oraz przyjmujących wobec niej stosunek ambiwalentny. Ujawniono też powszechność postaw antysemickich nawet na poziomie 50%. Wyniki mogłyby sugerować, że dojście do władzy Adolfa Hitlera miało swoje źródło w poparciu klasy robotniczej. 

Realnie jednak fasszyzm miał swoje korzenie w bardziej skomplikowanie układzie sił społecznych. „W niektórych przypadkach ruchu faszystowskie zapoczątkowali oficerowie i szlachta, za której przykładem poszło chłopstwo. W innych, jak choćby we Włoszech, faszystowskie oddziały składały się z bezrobotnych oraz drobnomieszczaństwa”  - pisał w pierwszej połowie lat 40. XX wieku węgierski badacz Karl Polanyi. Z kolei socjolog pochodzenia rumuńskiego Serge Moscovici dowodzi, że głównymi budowniczymi faszyzmu byli „intelektualiści, były laboratoria idei, uniwersytety, kościoły, licea, nie zaś przemysłowcy czy bankierzy, podobnie jak nie ludzie zdeklasowani, bezrobotni, chłopi ani masy ludowe”. Antysemityzm był rozpowszechniony w różnych warstwach społecznych i można nawet zaryzykować twierdzenie, że przed II wojną światową w niektórych z nich nawet bardziej niż wśród robotników. Niemniej jednak autorytarny, konserwatywny i antysemicki obraz polskiego robotnika często był podtrzymywany. Środowiska te są zapewne podatne na egalitarystyczno-konserwatywne ideologie, często utożsamiane w liberalnych mediach z populizmem.

Ludzie czytają....

Uśmiechnięta demokracja

29-04-2025 / Polityka

Wiele lat temu, kiedy mieszkańcy kamienicy przy ulicy Stolarskiej udali się, pod Urząd Miasta Poznania, aby wyrazić swój sprzeciw wobec...

Prawda czy propaganda? Dziennikarze na wojnie

11-05-2025 / Kontrola społeczeństwa

Jednemu z amerykańskich polityków, aktywnemu jeszcze za czasów pierwszej wojny światowej, przypisuje się autorstwo słynnego dość powiedzenia, że na wojnie...

Relacja z demonstracji 1 maja w Warszawie: „Dach nad…

04-05-2025 / Kraj

1 maja 2025 roku w Warszawie odbyła się manifestacja z okazji Święta Pracy, zorganizowana pod hasłem „Dach nad głową –...

Relacja z otwarcia V sezonu na WOMBie

18-05-2025 / Poznań

Dziękujemy wszystkim za przybycie, zaangażowanie się, wspólne działanie i odpoczynek. W tym roku, podobnie jak w latach ubiegłych, podkreślamy właśnie...

Rozbrat


Rozbrat
ul. Pułaskiego 21a, 60-607 Poznań