Każdego roku wiele milionów ryb, gadów i płazów ginie w naszych akwariach lub terrariach, lub tracą życie wskutek odłowu, transportu i w sieci dystrybucji. Należy zatrzymać powtarzające się cykle reprodukcji zwierząt trzymanych w niewoli w naszych domach i zaprzestać odławiania ich ze siedlisk naturalnych. Należy też kategorycznie powstrzymać handel międzynarodowy rybami ozdobnymi, gadami i płazami.

Wielu ekspertów przekonuje, że dieta mięsna jest najlepsza z możliwych, a człowiek w swojej ewolucji dźwigał się ku maksymalnej konsumpcji produktów pochodzenia zwierzęcego. Bezmięsny jadłospis to aberracja, wymysł, niedorzeczność. W dłuższej perspektywie czasowej spożycie mięsa, pomimo okresowych wahań, faktycznie ciągle rośnie – tak na świecie, jak też w Polsce. Ale rosną też koszty dla naszego zdrowia, dla środowiska naturalnego, nie mówiąc o konsekwencjach etycznych.

Większość ekonomistów jest przekonana, że kapitał i praca ludzka zastosowana do zasobów natury tworzy większą wartość. Jest dokładnie odwrotnie. Od czasów prac ekonomisty Nicholasa Georgescu-Roegen’a (1906-1994), czyli od lat 70. poprzedniego wieku, coraz dobitniej w ekonomii zaczął zaznaczać się nurt, stwierdzający, że wszystkie zasoby naturalne ulegają nieodwracalnej degradacji, gdy są wykorzystywane w działalności gospodarczej. A z drugiej strony, mają one istotną dla nas wartość z punktu widzenie podtrzymania życia na planecie. Ich degradację można zatem oszacować.

W ostatnich dekadach chów zwierząt na futra przybrał ogromną wielkość. Polska stała się jednym z największych producentów skór futrzanych. Obecnie decydują się losy wprowadzenia zakazu hodowli zwierząt na futra w naszym kraju.

Od kilku lat choroby zakaźne zabijają miliony zwierząt hodowlanych na całym świecie: od Chin, przez Polskę do Stanów Zjednoczonych. Czy zagrożone jest także zdrowie i życie ludzi?

Od 2014 roku, kiedy po raz pierwszy w Polsce pojawiły się ogniska choroby ASF (afrykański pomór świń), jest prowadzony masowy odstrzał dzików. Wirus powodujący ASF infekuje, zarówno świnie dziki, jak i hodowlane, ale nie przenosi się na ludzi. W większości przypadków zarażone zwierzęta umierają. Znane są jednak sytuacje, w których wiele osobników jest w stanie zwalczyć chorobę. Dziki – podobnie jak zdrowe świnie ze stad, w którym stwierdza się wirusa – uśmierca się prewencyjnie, aby wirus się nie rozprzestrzenił. Jednak czy ta metoda zwalczania ASF jest w ogóle skuteczna?

Jest czwartek wieczór, grupka osób na Rozbracie. Rozmawiamy, niektórzy /re telefonują, jest nerwowa atmosfera. Rano dowiedzieliśmy się o ewikcji obozu blokującego wycinkę w Turnickim Parku Narodowym*, kilka osób zatrzymano. Wiemy, że nie było do tego podstaw, jak się też później okaże nie postawiono żadnych zarzutów. Jest z nami mama jednej z zatrzymanych osób. Łącznie jest ich 4, wszystkie z Poznania, w tym jedna związana ze środowiskiem Federacji Anarchistycznej, kolektywem Rozbrat i WOMB-em.

O jaki las tu chodzi? O pozostałości reliktowej Puszczy Karpackiej, której istnienie Lasy Państwowe negują, choć w starych broszurach i kalendarzach same używały tej nazwy.

Najszerzej w Zoopolis omówione są relacje człowieka ze zwierzętami udomowionymi, w tym na pierwszym miejscu chowanymi „do towarzystwa” – tu z kolei dominuje oczywiście pies. Donaldson i Kymlicka atakują tych obrońców praw zwierząt, którzy mają twierdzić, że jedynym sposobem, aby uwolnić zwierzęta od koszmaru domestykacji, jest całkowita rezygnacja z ich trzymania. To podejście oboje nazywają abolicyjnym.

Biorąc pod uwagę ustalenia z poprzednich części artykułu, można zapytać, na jakich podstawach „projekt przyszłej ludzko-zwierzęcej koegzystencji” autorstwa Donaldson i Kymlicka jest osadzony, skoro nie odwołuje się do historycznych i naturalnych uzasadnień?

W pierwszej części „Liberalnego miasta zwierząt” pisałem, że autorzy Zoopolis zasadniczo nie zapuszczają się zbyt głęboko w zagadnienia ekonomiczne i nie dostrzegają związku między zmianami struktury gospodarki kapitalistycznej a stosunkiem ludzi do zwierząt. W części drugiej postaram się naświetlić jaki jest ich stosunek do ekologii.

Wydawca Zoopolis okrzyknął książkę autorstwa Sue Donaldson i Willa Kymlicka „jednym z najważniejszych, najbardziej inspirujących i najszerzej komentowanych dzieł filozoficznych na temat relacji ludzko-zwierzęcych, jakie powstały w ostatnich parudziesięciu latach”. Jej celem jest przedstawienie „gruntownej przemiany kulturowej”, która ma doprowadzić do „definitywnego końca eksploatacji zwierząt”. Zoopolis ma też być „gotowym projektem przyszłej ludzko-zwierzęcej koegzystencji”.

22 kwietnia obchodzimy światowy Dzień Ziemi. W tym czasie Polsce dokucza susza i związane z nią pożary. Najgorszym z nich jest trwający pożar Biebrzańskiego Parku Narodowego.

Dyskusja na temat wpływu hodowli zwierząt i produkcji zwierzęcej na efekt cieplarniany trwa od minimum 15 lat. W 2006 roku FAO opublikowało raport pod znamiennym tytułem: „Livestock’s long shadow”. Podano w nim, że sektor hodowlany wytwarza więcej gazów cieplarnianych niż wszystkie środki transportu łącznie, czyli ponad 18%.

Wróciłem ze studia telewizji WTK. Miałem tam pogadankę z poznańskim rzecznikiem PZŁ i posłem PiS na temat dzików. Była to „Otwarta Antena”, więc również widzowie dzwonili do studia. Jedna z pań powołała się na to, że nawet Komisja Europejska poparła Polskę w odstrzale dzików, więc „o co nam chodzi”. Ja próbowałem prostować (błędnie twierdząc, że to prawicowe media podały tę informację – w nich jako pierwszych to zauważyłem i nie zwróciłem uwagi, że jest to cytat z RMF), udowadniając, że jest to informacja od anonimowego członka KE, tak więc niewiarygodna.